Công sở xã Định Hưng

1. Vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên  - xã hội

Định Hưng Có địa hình nằm nghiêng dần từ Tây Bắc xuống Đông Nam với độ cao trung bình toàn xã khoảng 40 m so với mặt nước biển. Địa hình của xã có độ cao thấp xen kẽ nhau, trong đó cơ bản là bình địa, có độ dốc trung bình từ 0 đến 3 độ.

Xã Định Hưng nằm trong khu vực nhiệt đới gió mùa. Tổng nhiệt độ trung binh hàng năm là 8.000-8.600°C. Nền nhiệt độ tương đối cao, mùa đông lạnh, nhiệt độ trung bình tháng 1 là 15°C (thấp nhất có khi xuống dưới 10°C). Nhiệt độ cao nhất vào tháng 7, trung bình từ 30-35°C (có ngày cao tới 39 - 41°C). Biên độ nhiệt trong  năm từ 9-14°C, biên độ ngày từ 5,5-6°C. Nhìn chung nhiệt độ trong năm tương đối điều hòa, lượng ánh sáng phù hợp, thuận lợi cho sinh hoạt, sản xuất của nhân dân.

Trên địa bàn xã có hai hướng gió chính, đó là gió mùa đông bắc bắt đầu thổi từ tháng 10 đến tháng 4 năm sau, mang theo mưa phùn, nhiệt độ thấp, gió  rét; gió đông nam xuất hiện từ tháng 4 đến tháng 10. Bão thường xuất hiện từ tháng 7 đến tháng 10 kèm theo mưa to gây ngập úng, làm thiệt hại lớn đến sản xuất và đời sống của nhân dân. Độ ẩm không khí trung bình là 80-86%. Mùa đông vào những ngày khô hanh độ ẩm xuống thấp dưới 50%. Cuối đông sang xuân, vào những ngày mưa phùn độ ẩm lên tới 90%, và có thời điểm bảo hoà, ẩm ướt.

Nhà bia tưởng niệm Liệt sỹ xã Định Hưng

Định Hưng nằm trong vùng có lượng mưa trung bình của cả nước, mùa mưa chiếm 80-85% tổng lượng mưa. Mùa mưa kéo dài từ tháng 5 đến tháng 10, trung bình tháng đạt 200-400 mm, lớn nhất vào tháng 8, tháng 9 và tháng 10 đạt tới 250-450 mm một tháng. Từ tháng 12 đến tháng 02 năm sau lượng mưa ít, trung bình 10- 12 mm/tháng.

Địa bàn nằm kẹp giữa sông Mã và sông cầu Cầu Chày,  nước mưa dễ dàng thoát về hai con sông này nên ít bị lũ lụt cục bộ. Đây chính là một trong những tuyến đường giao thông quan trọng để nhân dân trong xã giao lưu và thông thương với các khu vực lân cận, là con đường đưa đón, tiếp nhận các luồng di cư từ nơi khác đến khai khẩn đất đai, lập làng, lập xóm.

Trung tâm Văn hoá - TDTT xã Định Hưng

Về tài nguyên đất: Tổng diện tích đất tự nhiên của xã là 705,52ha, được phân loại theo 3 nhóm (trừ một số loại đất là đất nông nghiệp khác, đất ở, đất chuyên dùng, đất nghĩa trang, nghĩa địa, núi đồi không có rừng cây... với diện tích khoảng 208,26ha)

Nhóm đất Gleysols (ký hiệu: GL, tên Việt Nam: đất Glây) với diện tích khoảng 16,68ha, chiếm 2,36% diện tích đấtt tự nhiên. Đây là loại đất chủ yếu dành để nuôi trồng thủy sản, phân bố ở địa hình thấp, bị ngập nước thường xuyên mực nước ngầm nông, bị lầy thụt, không có kết cấu. Mẫu chất hình thành là đất dốc tụ.

Nhóm đấtt Fluvisols (ký hiệu FL, tên Việt Nam: đất phù sa) với diện tích khoảng 454,42ha (chủ yếu là đất lúa, đất bằng chưa sử dụng), chiếm 64,40% diện tích đất tự nhiên. Phân bố chân đất thấp, vừa và cao, có thể trồng cây màu và cây lúa. Thành phần cơ giới của loại đất này từ loại thịt nhẹ đến trung bình, có khả năng thâm canh cao.

Nhóm đất Fertosols (ký hiệu FR, tên Việt Nam: đất đỏ). Diện tích khoảng 30,23ha, chiếm 4,28% diện tích đất tự nhiên, phục vụ cho trồng màu, cây lâu năm, cây công nghiệp... Loại đất này thường chua, có thành phần cơ giới từ thịt nhẹ đến thịt trung bình.

Về nguồn tài nguyên nước: Do nằm bên cạnh sông mã nơi có đứt gãy địa chất nên tại Định Hưng, nguồn nước ngầm không phong phú,  nhất là nước ngầm tầng sâu.Tuy nhiên nguồn nước ngầm tầng nông được nhân dân khai thác, sử dụng trong sinh hoạt bằng giếng khơi và giếng khoan  ở độ sâu dưới 30 m tương đối phong phú.

Trạm y tế xã Định Hưng

Ngoài ra, ở Định Hưng có nguồn nước mặt khá dồi dào nhờ hệ thống tưới đủ để phục vụ sản xuất nông nghiệp, sinh hoạt cho dân cư trong xã và cũng là một nguồn làm cho tài nguyên nước ngầm tầng nông tương đối phong phú.

Về núi, đồi: Định Hưng có 2 núi, 9 đồi. Hai núi là núi Đỏ và núi Thắm cao từ 25-30 . Riêng núi Thắm có một phần đất trước kia thuộc xã Định Hải nhưng nay đã chuyển về Định Hưng. Còn 9 quả đồi chủ yếu nằm ở làng Duyên Hy, đó là dãy núi đất liền kề với 9 dãy nhô lên nhô xuống, đồng thời nơi đây có 9 giếng nước thiên tạo, vì vậy mới có tên chữ là Cửu sơn, Cửu tỉnh. Trong hai quả núi thì núi Đỏ có mỏ diêm sinh nhưng chưa được khai thác.

Trường Mầm Non Định Hưng

Núi Đỏ (hay còn gọi là Xích Sơn) là một núi đất đỏ có diện tích là 21ha. Trong thời kỳ vận động Cách mạng Tháng Tám năm 1945, đây là nơi diễn ra 3 cuộc mít tinh lớn với quy mô toàn huyện để phản đối chế độ thực dân phong kiến và biểu dương lực lượng mừng chiến thắng sau ngày cướp chính quyền về tay nhân dân (năm 1945). Trong kháng chiến chống Pháp, trên núi có nghĩa trang liệt sỹ, ghi công những liệt sỹ đã anh dũng hy sinh trong kháng chiến. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, đây là địa điểm đóng quân của bộ đội ra đa và các đơn vị như Trường Trung cấp Nông nghiệp, Bệnh viện huyện và Kho dự trữ lương thực quốc gia... Xưa kia, ở đỉnh núi phía đông nam có ngôi chùa cổ là Nga My tự nhưng nay đã không còn. Hiện nay, ở phía đông núi Đỏ, nhân dân đã trồng các loại bạch đàn, cây ăn quả cho giá trị thu nhập lớn. Còn núi Thắm đã trở thành đất ở của nhân dân địa phương. Có thể nói núi và đồi ở Định Hưng đã tạo thành một không gian làng xóm và cảnh quan đẹp đẽ mà bất kỳ ai khi đi xa cũng nhớ mong gia giết .

Nhìn chung Định Hưng là xã có vi trí địa lý thuận lợi, điều kiện tự nhiên khá đa dạng, lại nằm gần trung tâm huyện nên có điều kiện tiếp thu nhanh chóng những tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ mới và rất thuận tiện cho các hoạt động giao lưu kinh tế- văn hóa - xã hội với các xã trong huyện và trong tỉnh. Những thuận lợi đó đang được nhân dân Định Hưng tích cực tận dụng và phát huy, nhất 1à trong bối cảnh đất nước đang trong quá trình đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, giao lưu, hội nhập như hiện nay.

Trường Tiểu học Định Hưng

2. Điều kiện kinh tế- xã hội:

Cùng với địa lý tự nhiên thuận lợi, điều kiện kinh tế - xã hội phát triển là cơ sở quan trọng trong sự tồn tại và phát triền bền vững của Xã.

Về giao thông: Trên địa bàn xã có tuyền đường  cầu Yên Hoành - Quốc lộ 45 đi qua, với chiều dài khoảng 2,8km, rất thuận lợi cho giao thông đi lại của nhân dân và việc giao lưu hàng hóa với bên ngoài được thuận tiện hơn. Bên cạnh đó, xã có 2,2km đường tỉnh lộ đi qua, đó là tuyến đường Quán Lào - Định Hải dài khoảng 5km và tuyến đường Định Bình - Định Tân dài 1km đã được rải nhựa.

Ngoài ra, Định Hưng có đường liên xã dài 4km, nền đường 6m, 3,5m mặt đường đã được rải nhựa, đường liên thôn dài 17,8 km, trong đó đã được đổ bê tông khoảng 15,6 km; đường nội thôn của 4 thôn dài 16 km đã được đổ bê tông. Đường giao thông nội đồng trong xã dài 29,17 km, trong đó kiên cố bê tông bê tông được 2,3 Km. Nhìn chung mang lưới giao thông của xã phân bố đều, mật độ tương đối thích hợp, phù hợp cho việc sản xuất, vận chuyển và đi lại của nhân dân.

Hệ thống thuỷ lợi: Trên địa bàn xã có 2 tuyến kênh tưới chạy qua: kênh B6 và kênh bắc. Ngoài ra có khoảng 50 km kênh, mương phân bố đều trong toàn xã, trong đó có 3,1 Km do huyện quản lý, 8 km đã được bê tông hoá từ năm 1999 đến năm 2009. Hệ thống kênh mương của xã đã cơ bản đáp ứng được yêu cầu tưới tiêu trong sản xuất nông nghiệp của nhân dân.

Về hệ thống điện: Định Hưng có 6 trạm biến áp với tổng công suất 2.050KVA, 13,1km dường dây hạ thế, cột bê tông cốt sắt; 100% số hộ dùng điện, trong đó có 34 hộ sử dụng điện cho mục đích sản xuất, kinh doanh.

Về cơ sở hạ tầng: Trong những năm qua, Định Hưng chú trọng cho xây dựng các công trình hạ tầng nông thôn kiên cố hóa đường, kênh mương nội đồng, xây dựng trường mầm non chất lượng cao...

Trường THCS Định Hưng

Hệ thống cơ sở hạ tầng của các trường mầm non, tiểu học, trung học cơ sở từng bước được đầu tư, nâng cấp, góp phần nâng cao chất lượng dạy và học. Cụ thể: Trường Mầm non Định Hưng được xây dựng trên diện tích 0,52ha theo mẫu của Bộ Giáo dục và Đào tạo, 2 dãy nhà 2 tầng khang trang tại trung tâm xã. Trường có 11 phòng học, 6 phòng chức năng với bộ trang thiết bị dạy và học đầy đủ theo quy Chuẩn. Trường Tiểu học có diện tích 1,45ha gồm 3 dãy nhà 2 tầng, 20 phòng học; 1 khu nhà ăn bán trú. Trường Trung học cơ sở Định Hưng được xây dựng trên diện tích 0,65ha gồm 3 dãy nhà 2 tầng, 10 phòng học, 6 phòng học bộ môn, và 1 nhà hiệu bộ. Bước sang năm học 2023-2024, trường Mầm non xã có 11 lớp, 320 học sinh, 27 giáo viên. Trường Tiểu học có 17 lớp với 538 học sinh và 24 giáo viên, trường Trung học co sở có 9 lớp học với 345 học sinh, 21 giáo viên

Nhà văn hoá - khu thể thao thôn Đồng Tình

Cùng với hệ thống trường học được xây dựng ngày càng hoàn thiện, trạm y tế xã Định Hưng cũng được kiên cố hóa với 1 dãy nhà 02 tầng và khu nhà cấp 4 a với diện tích 0,12ha, 10 giường bệnh và 5 thầy thuốc, trang thiết bị ngày càng được bổ sung đầy đủ. Mạng lưới cơ sở từ thôn đến xã được cứng cổ và phát triển, đáp ứng nhu cầu ngày càng tốt hơn cho việc chăm sóc và bảo vệ sức khỏe ban đầu cho nhân dân.

Trụ Sở Ủy ban nhân dân xã được xây dựng từ năm 1993 trên diện tích 0.33ha  gồm 2 khu nhà tầng, phía trước có ao gần đường nhựa. Hội trường lớn ở phía sau ngoài chức năng để hội họp còn là nơi sinh hoạt văn hoá tập trung của xã. Trong xã có 4 thôn đã xây dựng nhà văn hoá khang trang, đó là nhà văn hóa thôn Vệ Thôn với diện tích khuôn viên 1.208m²; nhà văn hóa thôn Đồng Tình với diện tích khuôn viên 1.760m² nhà văn hóa thôn Duyên Hy với với diện tích khuôn khuôn viên 2.290m²,  nhà văn hóa Hổ thôn với diện tích khuôn viên 2.290m2. Hệ thống loa truyền thanh của xã tới các thôn thường xuyên được tu sửa, đảm bảo cho việc thông tin, tuyên truyền đầy đủ các chủ trương, đường lối của Đảng chính sách, pháp luật của Nhà nước đến mọi người dân trong xã.

Đền Nguyễn Mỹ Nương thôn Duyên Hy

Định Hưng cũng đã dầu tư xây dựng mới lại đài tường niệm liệt sỹ đưa vào khánh thành và sử dụng vào tháng 8 năm 2023 với tổng kinh phí 4 tỷ đồng để ghi nhớ công ơn của các anh hùng liệt sỹ đã hy sinh vì độc lập, tự do của Tố quốc trên một khu dất rộng 0,11 ha.

Các công trình phục vụ cho hoạt động thể dục thể thao được quan tâm. Xã đã xây dựng 1 sân vận động nằm kề khuôn viên trụ sở ủy ban nhân dân xã, 4 sân vận động ở 4 thôn trên địa bàn xã. Cụ thể, sân vận động Vệ Thôn có diện tích 0,48ha, sân vận động Duyên Hy có diện tíich 0,55ha, sân vận động Hổ Thôn có diện tích 0,22ha, sân vận động Đồng Tình có diện tích 0,28 ha.

Mạng lưới bưu chính - viễn thông Định Hưng hoạt động có hiệu quả. Trên địa bàn xã có điểm bưu điện văn hóa với diện tích 0,33ha, có trạm viễn thông của các mạng điện thoại di động, rất thuận tiện cho việc thông tin liên lạc.

Đình làng Hổ Thôn

Hệ thống chợ:  Định Hưng đã xây dựng được chợ với diện tích 0,29ha, gần trung tâm xã, thuận lợi cho việc giao lưu hàng hóa trong xã và các xã lân cận, tạo điều kiện phát triển kinh tế - xã hội.

Ngoài hệ thống cơ sở vật chất, kết cấu hạ tầng, con người Định Hưng cần cù, sáng tạo trong lao động, sản xuất, chịu thương, chịu khó cũng là một nhân tố quan trọng thúc đẩy mọi mặt trong xã phát triển. Tính đến cuối năm 2022 tổng nhân khâu trong toàn xã là 6610 người, với 1624 hộ. Tỷ 1ệ tăng dân sô tự nhiên bình quân 0,57 %/năm. Số người trong độ tuổi lao động là 3986 người trong đó nguồn lao động trẻ, lao dộng dưới 30 tuổi chiếm tỷ lệ cao.

Nguồn nhân lực dồi dào, cùng với điều kiện tự nhiên - xã hội thuận lợi đã giúp cho Định Hưng phát triển một cơ cấu kinh tế đa dạng và bền vững

3. Các hoạt động kinh tế chủ yếu

Trong suốt hàng nghìn năm lịch sử, cư dân từ nhiều vùng đất trong và ngoài tỉnh đã sớm tụ cư về những vùng đất cao để lập nghiệp và sinh sống. Và chính tại mảnh đất Định Hưng các lớp cư dân từ đời này qua đời khác đã đồng sức, đồng lòng để khai khẩn đất hoang và rậm rạp thành những xứ đồng cấy lúa. Để bảo vệ mùa màng và cuộc sống bình yên, nhân dân Định Hưng đã dồn sức vào việc đắp đê, đắp đập, làm cống, kênh mương, bờ vùng bờ thửa để tiêu thoát và giữ nước một cách kiên trì, liên tục. Nhờ hệ thống tưới tiêu ngày càng hoàn thiện mà những khó khăn, thách thức do thiên nhiên gây ra đã dần được đẩy lùi đáng kể.

Trên vùng đất hoang rậm, nhiều xứ đồng, cồn bãi đã lần luợt hình thành ở Định Hưng Thôn Đồng Tình có các xứ đồng: Đồng Bông (gồm Bông trên và Bông dưới), đất một màu, 1 lúa (trước kia trồng bông, đậu, lạc), đồng Mạ (đất chuyên bắc mạ), Dọc Nếp (đất tốt trước làng, chuyên cấy lúa nếp), giữa đồng, Đầu cầu, Bờ Nổ, Cánh Buồm, Lỗ lội, Sỏng Chủng,  Sỏng ngô, Ngã Chủng, Lá Cờ, Dọc Sâu, Cống đá, Ngã ba, Dọc Lá Cờ, Bờ Nổ, Mã Chú Khách, Chuôm Lính, Cầu trên, Cầu dưới, Khu đầm, Chuông Khanh, Đồng mẽo, Đồng chùa, Đồng quan núi, Đồng hạ mã, Đồng mỳ tý sâu, Đồng mỳ tý cạn.

Thôn Duyên Hy có các xứ dồng: Vườn rừng, Bái Trước, Trung Đồ, Bông Giữa, Bông Lạn, Vòi đàn,  Cửa Giếng, Đồng ngói, Vòng quán, Đa đôi, Gốc Bàng, Vòng Đàng, Đồng Duyên, Bếp Ong, Đồng Miên, Đồng Cằn, Bái nhảnh, Đổng cửa, Đa con, Bảy Thửa, Thủ lợn, Đồng trếnh,  Đồng Bể, Bổng Cù, Đồng Mý,  Đá bạc, Ngọn Đồng, Cầu Thuốc, Đá nằm, Đồng hóp, Đồng mau, Đồng vạc, Đồng đỏn, Mỳ tý, Hóp Mã, Bái sau.

Nhà văn hoá thôn Vệ Thôn

Thôn Vệ  có các xứ đồng: Cồn Bút, Cống chồi, Cửa Thần,  Đồng Vạc , Cáo tây, Cầu Roảnh, Cồn Đu, Sau hàng, dọc Mương, Cửa Thuỷ, Ba mẫu, Đồng Quán, Đồng Bặc, Cống bảo, Lầm lầm,  Cồn chó, Đồng Lạch, Man Man, đá Bùa, Gốc cáo, cổ Bái, Đồng Côn, Non chim, đổi Voi, Cồn Ổi, Đổi hổ, Gốc xộp, Ao phảng, cồn Vuông, Bặc  Bài, Mã họ, Đồng ái, Đồng Quan.

Thôn Hổ có các xứ đồng đồng Ao Kế, đồng Tây, đồng Giành, Đất cỏ, Mã Họ, Dìa dọc, Sau Chùa, Cồn Phủ, Cống Dừa, đồng Cổng, Đổi Voi, Đổi Nhẵm, Đồi Me, Đối Hėo, Non Chim, Lò Gạch, Răng Cưa, đồng Trại, đồng Quan, Cổ Bái. Mang Cá, Cồn Dứa, đồng Mới, Cổ Cuồng, đồng Sâu, Tân Bình.

Nhân dân Định Hưng đã tìm được nhiều giống lúa thích hợp với điều kiện đồng đất như chiêm trắng, chiêm đỏ, mùa trăng, mùa đỏ được gọi với những tên quen thuộc là lúa chiêm, lúa chạo, hạt tiêu, hạt dự, nàng hai, chớp bát và tám thơm, tám cánh... Về lúa nếp, có nếp hương, nếp hạt cau, nếp quạ, nép cái hoa vàng và nếp thia lia. Trong đó, nồi tiếng nhất là nếp hương và nếp cái hoa vàng.

Nhân dân Định Hưng sống chủ yếu bằng nghề nông. Ngoài việc trồng lúa chiêm xuân và lúa thu mùa, ở một số ít diện tích trên thân đất cao và các gò, bãi, nhân dân Định Hưng đã khai thác để trồng các loại cây màu như ngô, khoai, lạc, vừng... hoặc trồng một số loại cây ăn quả như dứa, mít... Những sản phẩm thu hoạch từ cây màu tuy không lớn, song cũng góp phần cải thiện cuộc sống của cư dân nơi đây, nhất là trong những lúc mùa màng thất bát, thiên tai - dịch họa.

Người dân Định Hưng cũng sớm biết kết hợp trồng trọt và chăn nuôi. Con trâu được người dân nơi dây coi là "đầu cơ nghiệp", phục vụ cho việc làm đất, thu hoạch… Gần đây, do đồng đất đã được cải tạo, đổi thay nên phần lớn các gia đình lại chuyển sang nuôi bò, vừa phục vụ nghề nông vừa đế sinh sản - trở thành nguồn hàng để các thương lái dẫn dắt di nơi khác. Ngoài ra, việc chăn nuôi gia cầm như gà, vịt, ngan ngỗng cũng khá phổ biến, đặc biệt là những gia đình có diện tích mặt nước hay có vườn rộng. Việc chăn nuôi lợn được phát triển ở địa phương. Trong những năm gần đây, do sự phát triển của thị trường, việc nuôi lợn nái hay lợn lấy thịt theo mô hình công nghiệp đang được đẩy mạnh tạo ra thu nhập đáng kể cho các gia đình. Nhìn chung, nghề chăn nuôi chưa phải là nghề chính của nhân dân Định Hưng song nguồn lợi mà chăn nuôi đem lại đã giúp người nông dân cải thiện cuộc sống của mình. Khi nền kinh tế thị trường phát triển, chăn nuôi theo hướng công nghiệp, đáp ứng nhu cầu của xã hội sẽ là một ngành kinh tế mũi nhọn của người dân nơi đây.

Định Hưng có diện tích mặt nước, hệ thống như ao, đầm nên nghề nuôi trồng thuỷ sản cũng được chú trọng, hiện nay  phần lớn diện tích mặt nước ở xã đã được chuyển thành mô hình cá lúa kết họp, đem lại hiệu quả kinh tế cao.

Những năm gần đây, được sự đầu tư lớn về khoa học, kỹ thuật và công nghệ, nền kinh tế xã nhà tiếp tục có bước phát triển nhanh chóng, góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân. Dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ, các giá trị văn hóa được phát huy, kinh tế phát triền, đời sống nhân dân ổn định là những điều kiện quan trọng để Định Hưng có những bước tiến vững chắc trong quá trình thực hiện đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn